رزاق مامون

شناسنامه عبدالجبار‏ ‏ثابت، لوی سارنوال (دادستان کُل)
رزاق مامون
عبدالجبار ثابت متولد ولایت ننگرهار در شرق افغانستان است. حدود 60 سال عمردارد ودرحال حاضر برعلاوه این که یک مقام حکومت به شمار می آید، تابعیت کشور کانادا را نیز دارد.
او وقتی درسال 1981 به پشاور پاکستان مهاجرت کرد، بیش از سی سال عمر داشت. او ‏به درخواست عبدالرب رسول سیاف که درآن زمان حزب اتحاد اسلامی را تاسیس کرده بود، ‏به سیاف پیوست اما به زودی به حزب کوچک مولوی محمد یونس خالص که تازه از حزب ‏اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار منشعب شده بود، روی آورد. دوره عضویت آقای ثابت در ‏حزب مولوی خالص بیش از یک سال ادامه نیافت. طوری که خودش در لندن درمحضر ‏مهاجران اظهار داشت، در سال 1983 حکمتیار از وی دعوت کرد که به حزب اسلامی ملحق ‏شود و او این دعوت را قبول کرد. (آقای ثابت در امریکا خانه ای خریده بود و هنگامیکه از حکمتیار ۳۰۰ هزار دالر تقاضای پول برای تصفهء قسط یا مورگیج خانه اش را کرد، حکمتیار این خواهش آقای ثابت را رد کرد و از همانجا بود که روابط آقای ثابت با حکمتیار کمی سرد گردید. نقل قول از یک شاهد عینی که در جلسهء سخنان آقای ثابت در لندن در زیر زمینی رستوران آریانا حضور داشت.)
درنیمه دوم سالهای دهه هشتاد برادر بزرگ آقای ثابت که ‏یکی ازفرماندهان حزب اسلامی بود، درجریان درگیری با نیروهای شوروی و افغان در ‏ننگرهار کشته شد. از آن پس توجه آقای حکمتیار به آقای ثابت بیشتر شد. ثابت هیچگاه برضد ‏شوروی و حکومت تحت حمایه آنان به مبارزه مسلحانه روی نیاورد. وی در پشاور شغل ‏نویسنده گی داشت و در رشته حقوق آموزش هایی را فراگرفت. وی به زبانهای دری ، پشتو و ‏اردو صحبت کرده میتواند. درسالهای آخر دهه هشتاد وی کتاب "خاموش مجاهد" نوشته ‏دگروال یوسف از افسران آی ، اس آی درباره رهبری جهاد افغانستان از سوی سازمان ‏استخبارات پاکستان را به زبان دری ناقص ترجمه کرد. وی همچنان کتاب " رویداد های پشت ‏پرده افغانستان " نوشته آقایان سلیک هریس و دیگوکوردویز درباره افغانستان را نیز به زبان ‏دری ترجمه کرد.به نظر میرسد که ترجمه آقای ثابت چندان موردتوجه قرار نگرفت.
ثابت پس ‏از تسلط طالبان بربخش عمده افغانستان، به گرد آوری نظریات شخصیت های سیاسی ‏وناظرین اوضاع افغانستان درمورد جنگهای گروهی درکابل اقدام کرد. حاصل این تلاشها ‏کتابی بود تحت عنوان " افغانستان را چه کسی ویران کرد؟" این کتاب به زبانهای پشتو و دری ‏در پشاور به نشر رسید. وی درین کتاب کوشیده است تا بار مسوولیت جنگ قدرت درکابل و ‏ویرانی پایتخت افغانستان را به دوش رقبای حکمتیاربیاندازد. او بعدا درترکیب حکومت ‏انتقالی مجاهدین به رهبری روحانی معروف صبغت الله مجددی که درپشاور به وجود آمد به ‏حیث وزیر عدلیه حکومت مجاهدین معرفی شده بود.‏
‏ بعد از پیروزی گروه های مجاهدین جنگ بر سر احراز قدرت میان گروه های متخاصم ‏درکابل آغاز شد. در یک جبهه گلبدین حکمتیار دربیست کیلومتری جنوب کابل ( شهرک ‏چهارآسیاب ) موضع گرفت ودرداخل شهر، نیروهای جنرال دوستم و جمیعت اسلامی به ‏رهبری برهان الدین ربانی جنگ را ادامه دادند. ازسال 1992 تا 1994 هزاران راکت از ‏سوی چهارآسیاب پایگاه حزب اسلامی به سوی کابل پرتاب شدند. آمار های تخمینی نشان ‏میدهد که درین جنگ ها، بیش از 60 هزار نفر از شهروندان کابل کشته شدند وصد ها هزار ‏تن دیگر برای نجات جان شان روانه کشور های پاکستان و ایران شدند. عبدالجبارثابت درین ‏سالها به عنوان یکی از افرادارشد حزب اسلامی در پایگاه جنوب کابل حضور داشت. پس از ‏تصرف پایگاه حکمتیار از سوی گروه طالبان درسال 1994 حکمتیار به سوی شرق فرار ‏کرد. اما این دورانی بود که آقای ثابت چند ماه پیش از آن درراس یک هیات از جانب حکمتیار ‏به کانادا سفر کرده بود. وی درآنجا امتیاز پناهنده گی سیاسی دریافت کرد و پس در رادیو ‏صدای امریکا به حیث گوینده به اجرای وظیفه پرداخت. آقای ثابت دریک مصاحبه اش درین ‏باره چنین میگوید:‏هنگام اجرای وظیفه دربخش پشتوی رادیو صدای امریکا کلیه مسایل خبری و تحلیل ها را به ‏دفاع از حکمتیار تهیه میکردم . سرانجام مرا به اتهام همدستی و دفاع از حکمتیار از رادیو ‏اخراج کردند. وقتی به پشاور برگشتم، حکمتیار حتی از کمک برای من خود داری کرد.‏جبار ثابت طوری که همه اتفاق نظردارند، او را به حیث یک فرد هیجانی، احساساتی وفحاش ‏میشناسند. وی زود خشمگین شده و به همان زودی خوشحال شده و چهره دوستانه به خود ‏میگیرد. اما عده یی از مردم احتمال میدهند که وی از لحاظ روانی چندان سالم نیست و ‏جسارت های ظاهریش را نباید جدی گرفت. وی ظاهرا ناترس است اما شواهدی وجود دارد ‏که وی دربرابر مقامات به سازش و تملق روی میاورد. وی برای برخی شخصیت های ‏حکومتی با نفوذ وابسته به شمال شخصا مراجعه کرده و تعهد داده است که هرگز علیه آنان ‏دست به کدام اقدامی تحریک آمیز نزند. یکی از مشخصه های دیگر آقای ثابت ، ناسازگاری ‏وی درمحیط کاری است. وی ظاهرا به دلیل همین ناسازگاری ، شغل خود در وزارت معارف ‏را نتوانست به دست بیاورد و همچنان دردانشگاه کابل نیز او را راه ندادند. ‏درزمانی که علی احمد جلالی وزیر پیشین داخله بر سرکار آمد، عبدالجبار ثابت ناگهان بدون ‏طی مراحل اداری از سوی اصلاحات اداری ، به حیث مشاورحقوقی وزیر اعلام شد. (بنا بر اظهار جنرال امین الله امر خیل رئیس پلیس میدان هوایی کابل که در آنزمان وی نیز در وزارت داخله همراه با علی احمد جلالی کار میکرد، اختلافات زیادی با جبار ثابت پیدا شد که منجر به اخراج ثابت از وزارت داخله گردید و از همانجا با جنرال امین الله عقده شخصی گرفت.) شاهدان ‏میگویند که به زودی یک تعداد افراد استفاده جو و بی اعتنا به قوانین رسمی کشور، به دور ‏آقای ثابت حلقه زدند و یکجا با وی در ماموریت های تلاشی و تفتیش گست هاوس های ‏خارجی ها به خصوص گست هاوس هایی که از سوی زنان چینی اداره میشد، شرکت کردند. ‏
حضور آقای ثابت دراتاق های خلوت زنان روسپی درکابل از حیث قوانین اداری افغانستان ‏چندان موجه نیست. (همچنین معلوم نیست چرا خانم ( ف) - یک خانم جوان افغان از مدتی به اینسو از کانادا به کابل آمده است. به نقل از شاهد عینی در رستوران آریانای لندن در برابر این سوال حساسیت زیادی از طرف ایشان نشان داده شد) وزارت حج واوقاف، وزارت داخله درچهارچوب ریاست جنایی وزارت ‏داخله و ستره محکمه ( دادگاه عالی ) مسوولیت مبارزه با فساد اخلاقی را برعهده دارند ‏وهیچگاه درقوانین تذکر داده نشده که مشاور حقوقی وزیرداخله بر حریم گست هاوس ها داخل ‏شده و شخصا با زنان روسپی صحبت کند.‏
جنرال امین الله قوماندان سابق پلیس میدان هوایی ، اسنادی را ارائه کرده، ثابت با یکی از ‏کسانی که به قاچاق مواد مخدرمظنون شناخته شده است ، رابطه بسیار نزدیک دارد . اما این ‏موضوع هیچگاه ثابت نشده است .جنرال امرخیل ادعاکرد که من آمرقاچاق پلیس میدان هوایی ‏‏( دگروال وهاب ) را به اتهام ارتباط با قاچاقچیان مواد مخدر از کار برکنار کردم اما ثابت به ‏من هشدار داد که او را دوباره به وظیفه اش برگردانم . البته پایان این کشاکش به سود آقای ‏ثابت تمام شد و امین الله امرخیل از وظیفه اش برکنار گردید.‏
یک منبع موثق از زبان رئیس جمهور کرزی درباره عبدالجبار ثابت چنین گفت:‏من به دیوانه هایی مانند جبار ثابت ضرورت دارم!‏البته معنای این سخن آن است که رئیس جمهور میتواند از وی به حیث عامل فشار علیه ‏هرکسی که لازم بداند ، استفاده کند.‏
برخی رهبران و فرماندهان گروه های مجاهدین میگویند که جبار ثابت از سوی تیم رئیس ‏جمهور درواقع یک ماموریت سیاسی را به پیش میبرد. عطا محمد نور والی با نفوذ بلخ ‏درشمال افغانستان در گفت و گو با من صریحا اظهار داشت که جبار ثابت از سوی اطرافیان ‏رئیس جمهور وظیفه دارد تا علیه رهبران مجاهدین و فرماندهان آنان دست به ایجاد توطیه و ‏دسیسه بزند. موضوعی که از سوی جبارثابت رد شده است . ‏
نخستین اقدام اجرایی جبار ثابت در هشت ماه پیش ، صدور حکم بازداشت محمد صدیق ‏چکری وزیر سابق اطلاعات وفرهنگ دولت مجاهدین درزمان ریاست جمهوری دوماه ‏پروفیسور صبغت الله مجددی بود که با مقاومت برهان الدین ربانی رهبر جمیعت اسلامی ( ‏فعلا عضو پارلمان ) رو به رو شد. اتهام علیه چکری علاوه برآن چندان مشخص نبود ، از ‏سوی افراد قدرتمند مجاهدین خنثی شد واین امر اعتبار آقای ثابت را زیر سوال برد. ‏دومین مرحله اقدامات جبار ثابت درولایت هرات درغرب افغانستان بود. وی رییس سارنوالی ‏آن ولایت را برکنار کرد وفرد مورد نظر خودش را به کارگماشت اما ده روز بعد، فرد تعیین ‏شده از سوی جبار ثابت به اتهام زنا وشراب نوشی آن هم درماه رمضان ماه مقدس مسلمانان ‏از سوی پلیس بازداشت شد و همراه با چند از رفقایش درصفحه تلویزیونها به نمایش گذاشته ‏شد.‏درشهر هرات، جبار ثابت حکم بازداشت رفیق مجددی شاروال هرات را به جرم اختلاس ‏ورشوه خواری نیز صادر کرد که به جایی نرسید و اضافه بران به اختلافات میان صغت الله ‏مجددی رئیس مجلس سنا که از نزدیکان شاروال هرات به شمار میرود، دامن زد. این ‏اختلافات حتی به کاخ ریاست جمهوری کشیده شد اما آقای کرزی درین کشاکش جانب هیچیک ‏از آنان را نگرفت.‏پس از آن من ( رزاق مامون ) چندین بار خواستم که دریک بحث تلویزیونی درمورد ماهیت ‏ونحوه فعالیت هایش حاضر شود اما وی برای من پیام داد که برای مأمون بگویید که من نه ‏تنها سارنوال بلکه بدمعاش و لچک هم هستم . اگردندان هایت را دوست داری ، خود را بامن ‏مواجه نکن. ‏البته من به عنوان ژورنالیست دنبال همین قماش آدم ها میگردم اما سارنوال به جای آن که به ‏سوالات من پاسخ بدهد، امر گرفتاری مرا صادر کرد اما به اثر حمایت مردم و برخی مقامات ‏حکومتی، این پروژه غیرقانونی سارنوال دربرابر من به جایی نرسید. ‏
جبار ثابت سفری به بلخ درشمال افغانستان انجام داد ودرآن جا نیز به شمول شاروال ‏شهرمزارشریف حکم گرفتاری چند نفر از مقامات آن ولایت را به جرم اختلاس و خیانت ‏صادر کرد که این بار نیز حکم وی اجرا نشد. ثابت گفت که عواید گمرگ بندر حیرتان از چند ‏سال به این سو میان زورمندان محلی تقیسم شده و به دولت تحویل داده نشده است. وی اظهار ‏داشت که 54 درصد عواید بندر حیرتان برای جنرال دوستم 33 درصد به استاد عطا والی بلخ ‏و 13 درصد به حزب وحدت تعلق گرفته و حیف و میل شده است. اما عطا محمد در مصاحبه ‏بامن ، ( تلویزیون طلوع ) آقای ثابت را به توطیه گری متهم کرد و گفت که دادستان کل به ‏جای آن که ماموریت خود را در مزارشریف دنبال کند، شبانگاه در یکی از دهکده های پشتون ‏نشین ولایت بلخ ، با فرماندهان و شخصیت های با نفوذ وفادار به گلبدین حکمتیار به خصوصو ‏جمعه خان همدرد، جلساتی رابر گزار میکرد و تصمیم به برکناری و بازداشت شاروال ‏مزارشریف درهمان جلسات خصوصی اتخاذ شده بود. ‏
درسومین دور ماموریت جبار ثابت برای تصفیه و کنترول امور ولایات ، وی به جلال آباد ‏مرکز ولایت ننگرهار، ( زادگاه خودش) سفرکرد. بندر مرزی تورخم در ننگرهار که عواید ‏سرشاری دارد که روزانه صد ها لاری ترانیزیتی مملو از کالا های تجارتی از پاکستان وارد ‏افغانستان شده و از افغانستان داخل خاک پاکستان میشوند. انتظار میرفت که سارنوال در ‏خصوص بررسی عواید این بندربه یک رشته اقداماتی مشخص دست خواهد زد. اما با تعجب ‏مشاهده شد که وی بررسی هایی نظیر بررسی و حسابرسی که دربلخ انجام داده بود، ‏درننگرهار انجام نداد. درحالی که گفته میشود که فرماندهان قدرتمند درننگرهار در غصب ‏غیر قانونی عواید سرشار بندرتورخم دست دارند. ازجمله قوماندان ظاهر پسر حاجی ‏عبدالقدیروالی سابق ننگرهارمقادیرزیادی ازعواید گمرگ تورخم را به حساب شخصی خود ‏انتقال میدهد. ‏
آقای ثابت خودش برخی حقایق را درمورد کار خود بازگو میکند. .وی درجمع مهاجران مقیم ‏لندن گفت که آقای کرزی شخصا برای او دستور داده است که به جای تعقیب دوسیه های ‏رشوه و فساد، باید قضیه خانه ها و قصرهای ساخته شده در ناحیه شیرپورکابل را دنبال کند. ‏درسال 2003 زمین های ناحیه شیرپور واقع درغرب ناحیه وزیر اکبرخان از سوی مارشال ‏فهیم وزیر دفاع سابق برای وزیران ، قوماندانان و اعضای بلند پایه دولت توزیع شد ودرین ‏چند سال ، خانه های گران قیمت و قصر مانندی درآن جا بنا شده است. اکثر رقبای سیاسی و ‏دوستان و هواداران کرزی درشیرپوربرای شان خانه های مجلل ساخته اند. ازجمله استاد ‏خلیلی معاون دوم رئیس جمهور ، کلیه وزرای سابق مانند علی احمد جلالی ، طرفداران پادشاه ‏سابق و برخی وزرای کنونی و قوماندانان مجاهدین خانه های مجلل ساخته اند. این موضوع ‏یک مساله خبرساز برای رسانه بوده است.اما بلند پایه های دولت استدلال میکنند که این زمین ‏ها طی مراحل قانونی شده و هیچ تخلفی صورت نگرفته است. آقای ثابت با جدیت گفته است ‏که وی قصد دارد صاحبان این زمین را به محاکمه بکشاند. درحالی که ممکن است اجرای این ‏هدف از توان ثابت بالا تر باشد. وی گفته است اگر صاحبان این زمین ها و قصرها را به ‏محاکمه کشانیده بتوانم به یک قهرمان افغانستان بدل میشوم و جایزه نوبل نصیب من میشود!این ‏درحالی است که طی سه سال اخیر درریاست مبارزه با ارتشاء وفساد اداری ، بیش از هفتاد ‏دوسیه بزرگ وجود دارد که پای اکثر مقامات که به اصطلاح به اساس شایسته سالاری به ‏مقامات علیه منصوب شده اند، دخیل است. اما آقای ثابت تاکنون پاسخ نداده است که اگر ‏اجرای یک ماموریت سیاسی را بر عهده ندارد ، چرا ابتداء این دوسیه های خیانت را ورق ‏نزده است؟ ‏درین دوسیه های موارد بزرگی از قاچاق، رشوه ، خیانت ، آدم ربایی و غارت های بزرگ ‏شامل اند که عمدتا مقامات بلند پایه حکومت ووالی های ولایات درآن شریک اند. تا جایی که ‏من اطلاع دارم ، برخی ازین دوسیه ها بسیار خطرناک اند واگر ثابت بخواهد به آن ها رسیده ‏گی کند، حتی پای برادران کرزی و افراد نزدیک وفادار به وی مطرح خواهد شد ویک ‏رسوایی بزرگ به وجود میاید.‏آقای ثابت همچنان نظریات عجیبی را در محضر دیگران مطرح میکند. وی صریحا میگوید ‏که انجو های داخلی و خارجی با همدستی برخی از مقامات دولتی افغان، درغارت پول کمکی ‏از سوی جامعه بین المللی به طور مستقیم دست دارند. اما هیچگاه تصمیم خود برای تعقیب این ‏غارتگران را اعلام نکرده است.‏اما این سوال همچنان باقی است که چرا آقای ثابت ، به این دوسیه های مهم رسیده گی نمیکند ‏اما به جای آن با افراد پایین رتبه اداری ولایات سروکله میزند؟عبدالرب سول سیاف رهبر اتحاد اسلامی و عضو پارلمان از کاندیداتوری ثابت در پارلمان ‏حمایت کرد. اکنون ثابت با صراحتی تمام از استاد سیاف حمایت میکند. وی درمورد منازعه ‏میان بابای ملت و سیاف بر سر اعطای پول زمین های بابای ملت ازبابت زمین های کاریزمیر ‏در بیست کیلومتری شمال کابل گفت که استاد سیاف یک شخص پاک است . خدا برای او ‏دارایی های زیاد عطاکرده است وهیچگاه از بازپرداخت پول های بابای ملت خود داری ‏نخواهد کرد.‏وی درسفر لندن ، گروه های مجاهدین به خصوص استاد ربانی را صریحا به ایجاد توطیه ‏علیه خود متهم کرد. وی همچنان ادعا کردکه یک وزیر قدرتمند دولت کرزی ( احتمالا جنرال ‏عبدالرحیم وردک ) درزمان جهاد علیه شوروی ، به دستور سازمان استخبارات پاکستان قصد ‏داشت تا تاسیسات تولید برق نغلو وسروبی در شرق کابل را تخریب کند اما به گفته آقای ثابت ‏‏"خوشبختانه " جنگنده های وفاداربه دولت دکتر نجیب ، نیروهای تحت فرمان جنرال وردک ‏را تحت ضربات قرار دادند که در نتیجه وی موفق نشد تا نیروگاه های برق را نابود کند.‏وی با صراحت گفته است که درایجاد تروریزم طالبان پاکستان وامریکا مسوولیت یکسانی ‏داشته اند