نگین شرق استاد کمال الدین بهزاد

استاد کمال الدین بهزاد یکی از تابناکیترین اختران راه هنر که در شرق به لقب مانی ثانی ودر غرب به رافایل شرق شهرت دارد ابتکارات هنری گوناگون و مختلف الموضوعی از خود بجا گذشته ـ اثار هنری بهزاد شامل نمایش گذشتن قهرمانان افسانوی رزم و بزم طبقه قدرتمند منظره های از طبیعت دل انگیز لوحه های پرجاذبه عشقی و تصاویری از مردمان زحمتکش ان دوران می باشد ـ وی استفاده از رنگهای روشن و ظریف و لطیف را در برابر رنگهای اصلی پر تاثیر دوست داشته رنگهای روشن را غالباً در برابر رنگهای تیره چون سرخ بکار می برده است ـ استاد بهزاد بسیاری از آثر های رزمی و رومانتیکی ادبیات فارسی و کتابهای تاریخی را زینت و تزئین کرده است ـ قدیمی ترین آثار بدست آمده ء بهزاد بوستان سعدی است که آنرا سلطان علی مشهدی در سال 1478م به رشته تحریر در آورده و بهزاد آنرا به شکل نفیسی تزئین نموده که اثر مذکور فعلاً در کتابخانه چستربیتی دوبلین نگهداری می شود ـ
بنا به خواهش سلطان حسین بایقرا در سال 1478م بار دیگر بوستان سعدی را تزئین و شش نقاشی در آن خلق می نماید ـ در تصویر اول سلطان حسین بایقرا اندرون چهار باغ هرات در ایوان بالا تخت نشسته است در تصویر دوم نمای یکی از خانه های قصر است تصویر سومی داریوش و چوپان وی می باشد در تصویر چهارم مسجد ی منعکس یافته است ـ خلقت های ای اثر درین است که در آن اسلوب معماری زمان بهزاد نگار های پیش طاق و نقش دیوار ها به وضاحت بنظر می رسد ـ تصویر پنجم مباحث دو دانشمند را نمایش میدهد و ششمی مضمونی از یوسف و زلیخا می باشد ـ این اثر فعلاً در کتابخانه ملی قاعره موجود است ـ
در سال 1467 م شیر علی خطاط کتاب ظفر نامه شرف علی یزدی را استنساخ کرد در این دست نویس دوازده تصویر گنجانیده شده که هشت تصویر از آن با انگشتان طلائی بهزاد ترسیم شده است و فعلاً این اثر در کتابخانه دانشگاه جان هاپ کنیز در امریکا محفوظ است ـ
اثر های های بهزاد در ظفر نامه از نگاه موضوع متفاوت است منظره های از جنگ ضیافت قبول شاهان شکار معماری و غیره میباشد ـ
ریالیزم آثار بهزاد بیشتر در نگارش هایی پدیدار می شود که محنت خلق را افاده میکند در چنین تصاویری سوژه ها های خاصی را بخود گرفته است که نظیر آنرا را در دیگری نمی بینید ـ در دو اثر از ظفر نامه زحمات معماران و بنایان قرن پانزده میلادی را نشان میدهد که در یکی از آنها پانزده کارگر و یکی کارفرما ترسیم شده است ـ
در اوایل دوران هنری بهزاد وی سوژه های تاریخ و حماسی را انتخاب مینمود ولی در سالهای نهم و دهم قرن پانزده به بعد در آثار وی موضوعات عشقی بشتری را انتخاب میکرده وی خمسه نظامی لیلی مجنون امیر خسرو دهلوی و منطق الطیر عطار و غیره را آرایش داده و در آنها صحنه های جذاب عشقی را به تصویر کشیده در این اثار طبیعت مقام برجسته ای دارد در تصاویر عشاق در دامن کوهستانها بین حیوانات وحشی مصور یافته اند که این نمایانگر نشاط عشق شادمانی و همزیستی است ـ
سبک مکتب بهزاد در هرات سمرقند بخارا تبریز هندوستان و کشور های عربی و سرتاسر خراسان دیروز پیروان زیادی پیدا کرد او بود بنیهاد گذار مکتب نوین هنر نقاشی هرات که تا قرنها از آن مکتب پیروی کردن و میکنند ـ
اثر های بهزاد نه تنها نمونه ء کم نظیر هنرخراسان قدیم بلکه یکی از پایه های بلند هنر شرق در جهان بشمار میرود ـ بهزاد در سرودن شعر هم علاقه وافری داشته که کم و بیش آثاری از اشعار وی موجود میباشد ـ